Gorący laptop
Dobra i długa praca laptopa zależy od wielu czynników, które wpływają na nią w mniejszy bądź większy sposób. Z pewnością ważnym elementem, który ma ogromne znaczenie jest odpowiednie chłodzenie – nie tylko procesora, ale także karty graficznej czy dysków twardych. Kupując nowy laptop możemy być prawie pewni (ale nie całkowicie, oczywiście), ze temperatura poszczególnych podzespołów jest prawidłowa. Jednak z biegiem czasu, z większą eksploatacją laptopa, czy też przez naszą ingerencję, chłodzenie, które do tej pory wystarczało, zaczyna szwankować. Pozostaje pytanie – kiedy mamy się martwić?
Na to pytanie nie można odpowiedzieć jednoznacznie. Każdy procesor ma inne możliwości, to samo tyczy się kart graficznych oraz dysków twardych. Pozostaje nam przeanalizować najpopularniejsze modele.
Przed zamartwianiem się, warto wcześniej zapoznać się z temperaturą, jaką mamy na poszczególnych podzespołach. Najczęściej spotyka się programy, które sprawdzają temperaturę procesora oraz płyty głównej – tak więc dobrze zaopatrzyć się w któryś z nich. Przykładem może być program SpeedFan lub Everest.
Procesory
Przy sprawdzaniu temperatury bierze się pod uwagę dwie sytuację: normalny tryb pracy oraz pracę pod dużym obciążeniem dla procesora. Jeśli w drugim przypadku temperatura przekracza krytyczną, oznacza to, że powinniśmy zacząć się martwić. Sposoby na sprawdzenie zachowania procesora w stresie omówiliśmy w artykule o podkręcaniu karty graficznej.
Temperatura nie powinna przekraczać następujących wartości w poszczególnych typach procesorów:
Intel Core 2 Duo –72-75 stopni.
Intel Pentium Dual Core - 70 stopni.
Intel Celeron – ok 67 stopni
Szczegółowe temperatury dla poszczególnych modeli procesorów modeli można znaleźć na stronie: http://processorfinder.intel.com/
Dla procesorów z rodziny AMD temperatura krytyczna to ok. 95 stopni. Z kolei procesory VIA, by normalnie pracować nie powinny osiągać temperatur powyżej 70 stopni.
Procesory są najbardziej nagrzewającymi się podzespołami w laptopie. W szczególności, gdy pracują pod dużym obciążeniem.
Karty graficzne
Karty graficzne należą również do podzespołów, które ulegają częstemu przegrzaniu. Tym bardziej, jeśli użytkownik wykorzystuje laptopa do gier czy innych operacji graficznych.
GPU firmy nVidia może osiągać, w zależności od technologii wykonania (16nm, 18nm, itp.), 75 do 85 stopni. Gdy przekracza te wartości, następuje przebicie złączy półprzewodników w tranzystorach jednostki graficznej. Z kolei chipsety produkcji AMD/ATI cechują się wyższą odpornością na temperatury. Granicą są temperatury (krytyczne) do 110 stopni – w zależności od modelu i czasu trwania przegrzania.
Dyski twarde
W przypadku dysków twardych talerzowych, które zbudowane są z materiałów magnetycznie miękkich zjawisko przegrzania jest niebezpieczne, gdyż wpływa na strukturę danych. Natomiast w przypadku dysków SSD udało się zwiększyć odporność na wysoką temperaturę, dzięki zastosowaniu pamięci flash jako nośnika danych. Dzięki zastosowaniu tej technologii, nawet w przypadku przegrzania, nasze dane są nadal bezpieczne. W przypadku obu dysków, najważniejszymi czynnikami, które wpływają na bezpieczeństwo danych jest rozmieszczenie poszczególnych podzespołów oraz jakość cyrkulacji powietrza wewnątrz obudowy.
Przyczyny wysokiej temperatury
Jedną z najczęstszych przyczyn przegrzewania się laptopa jest elektryzowanie się jego podzespołów (w szczególności rotacyjnych elementów chłodzących). Zbyt duża ilość kurzu powoduje pogorszenie jakości chłodzenia, a co za tym idzie podwyższenia się temperatury procesora czy karty graficznej. Zjawisko to jest szczególnie niebezpieczne z powodu tzw. błędnego koła. Podwyższenie temperatury powoduje wzrost prędkości obrotowej wiatraków, co pociąga za sobą większe przyciąganie drobin kurzu do łożysk oraz otworów wentylacyjnych.
Inną przyczyną jest nieostrożne przetaktowanie jednostek obliczeniowych (CPU i GPU). Gdy decydujemy się na overclocking warto rozważyć kwestię zakupu wydajniejszego bądź rozbudowy obecnego chłodzenia.
Wskazówka: Pamiętaj, by zawsze dbać o elementy układu chłodzącego, gdyż jego usterki mogą doprowadzić do wielu kosztownych awarii (w skrajnych przypadkach do uszkodzenia laminatu płyty głównej, a co za tym idzie bezpowrotnego zniszczenia laptopa).