Większość społeczeństwa przyzwyczaiła się do Windowsa. Większość z tych osób nie miała styczności z takim systemem operacyjnym, jakim jest Linux. W końcu po co interesować się inną dystrybucją, skoro wraz z notebookiem otrzymujemy najczęściej zainstalowany Windows (i to najnowszą wersję). Czasem jednak warto zastanowić się, czy rzeczywiście, tak zasobożerny system, jakim jest produkt Windows nie można wymienić na mniej wymagającego Linuksa. Dzięki temu mini-przewodnikowi dowiesz się, czy warto zainteresować się którąkolwiek dystrybucją opartą na Linuksie i czy zaspokoi ona twoje potrzeby. W wielu przypadkach porównam oba systemy. Wiele rzeczy zostało pominiętych, gdyż tak naprawdę zasługują na osobny artykuł. Jeśli chcesz dowiedzieć się, czegoś więcej o dystrybucjach, instalacji czy funkcjonalnościach Linuksa, napisz, a my postaramy stworzyć artykuły, które zaspokoją Twoją wiedzę. Dzisiejszy artykuł potraktuj jako wstęp dla osób, które nie miały nigdy doświadczenia z Linuksem lub żyją w błędnym przekonaniu, że jest to system trudny.
Najbardziej podstawową czynnością jest instalacja systemu. Wiele osób stykając się ze słowem Linux wyobraża sobie straszną przeprawę w trybie tekstowym po czeluściach instalacji. Jednak czasy się zmieniają, tak więc i sam Linux rozwija się. Wraz z kolejnymi wersjami popularnych dystrybucji system instalujemy w trybie graficznym, klikając „dalej" i podając podstawowe dane - podobnie jak w Windowsie. Oczywiście zaawansowani użytkownicy mogą instalować Linuksa w sposób sobie znany i rozszerzony, raczej niedostępny dla początkującego użytkownika. Jedną z najpopularniejszych i najbardziej przyjaznych dystrybucji, która ciągle ewoluuje i „upodabnia" się do Windowsa (zachowując jednocześnie wszystkie cechy systemu linuksowego) jest Ubuntu. Powinni wybrać ją użytkownicy, którzy są w temacie kompletnie zieloni i nie chcą od razu wyruszać na głęboką wodę.
Linux to nie jedna wersja systemu. Istnieje wiele dystrybucji, które różnią się funkcjonalnościami i przeznaczeniem, dzięki czemu użytkownicy wybierają tą, która najbardziej odpowiada ich potrzebom i zastosowaniom. Są dystrybucje prostsze do korzystania jak wspomniane już Ubuntu czy też Debian, ale i trudniejsze, które wymagają większej wiedzy, cierpliwości jak Gentoo czy Slackware.
Co dostajemy po instalacji linuksowej dystrybucji? W pełni działający system. W przeciwieństwie do Windowsa, nie musimy instalować kolejnej aplikacji, by móc posłuchać muzykę czy też napisać bardziej zaawansowany dokument tekstowy oraz stworzyć ciekawy plik graficzny. Po zainstalowaniu Linuksa, mamy od razu dostęp do takiego oprogramowania jak OpenOffice czy GIMP. W Windowsie musimy poświęcić dodatkowy czas na zainstalowanie oprogramowania, które pozwoli na korzystanie w pełni z dobrodziejstw systemu.
Po instalacji systemu, najczęściej przychodzi czas na sterowniki. Niestety, tutaj wszystko zależy od producenta. Jeżeli posiadamy najnowszy sprzęt, sterowniki, które znajdują się wraz z dystrybucją mogą okazać się niewystarczające. Dość dużym problemem może okazać się instalacja karty Wi-Fi. Jest to jedna z wad Linuksa, w szczególności, jeśli korzystamy z notebooka/netbooka. W końcu korzystanie z bezprzewodowego Internetu dla wielu z nas to codzienność. Przy wystąpieniu tego typu problemów, trzeba niestety ręcznie przeczesywać strony producentów w poszukiwaniu sterowników pod system Linux dla naszego sprzętu. W pozostałych przypadkach - jeśli dysponujemy standardowymi podzespołami, nie powinno być problemu - sterowniki instalują się automatycznie. Jeśli pojawi się aktualizacja, zostaniemy o tym poinformowani, po czym możemy zdecydować się na jej instalację.
Jedną z najważniejszych zalet systemu jest jego bezpieczeństwo. Windows wymaga od nas instalowania programu antywirusowego, aktywowania zapory bądź instalowania dodatkowego firewalla. Czasem nawet te zabezpieczenia okazują się nieskuteczne, hakerzy co i rusz tworzą nowe złośliwe oprogramowanie. Inaczej jest z Linuksem. Jeśli istnieją wirusy na ten system, to w znikomej części. Owszem, w Linuksie nie brakuje dziur i luk, które mogą wykorzystać niepożądane osoby, jednak trojany, wirusy, wszelkie robaki tworzone są najczęściej na Windowsa (w końcu na najpopularniejszy system na świecie). Linux nie wymaga instalacji programów antywirusowych, a rolę firewalla pełni iptables. Jeśli jednak chcesz czuć się bezpieczny, istnieją (i to wiele) programy antywirusowe, a także całe pakiety zapewniające bezpieczeństwo. Czasem lepiej wykazać więcej zainteresowania, niż później martwić się, że coś niespodziewanego zaatakowało nasz komputer.
Jednym z ważniejszych kryteriów przy wyborze systemu operacyjnego jest przede wszystkim dostępność dodatkowego oprogramowania. Posiadając Windows, posiadamy dostęp do większości (czyt. praktycznie wszystkich) programów. Linux ogranicza nam wybór, co nie oznacza, że jest gorszy. Przede wszystkim większość programów pod dystrybucje linuksowe jest darmowych, a z Windowsem bywa różnie. I tak:
- Open Office zastąpi nam Microsoft Office. Choć najnowsze wersje komercyjnego pakietu biurowego są już naprawdę zaawansowane, to do wielu zadań pakiet open source'owy jest wystarczający. Zawiera w sobie edytor tekstowy, arkusze kalkulacyjne, program do tworzenia prezentacji oraz coś na styl Accessa (oprogramowania do tworzenia baz danych).
- GIMP pozwoli nam korzystać z zaawansowanych funkcji graficznych. Osoby, które wcześniej korzystały z Photoshopa mogą mieć problem z przystosowaniem się do interfejsu, jednak dla chcącego nic trudnego.
- Windows Media Player, Winamp - Qmmp, który funkcjonalnością, a nawet w pewnym stopniu wyglądem przypomina popularnego Winampa.
- Mozilla zamiast Internet Explorer - z samą przesiadką nie powinno być problemu, gdyż duża grupa osób korzysta właśnie z tej przeglądarki, a nie Microsoft’owego produktu.
Linux nie jest ubogi w oprogramowanie, wystarczy jedynie poszukać w repozytoriach lub plików źródłowych, a większość zamienników znajdziemy wśród darmowych programów.
Decydując się na Windowsa, duża część osób wie, że nie będzie miała problemu z dostępem do gier (jeśli tylko posiadają odpowiedni sprzęt). Jednak i posiadacze Linuksa, choć nie w takiej ilości i nie z tyloma nowymi tytułami, mogą skorzystać z ciekawych propozycji. Jedną z stron, która zbiera tytuły dostępne na Linuksa jest www.penguspy.com.
Jeśli jednak przygoda z Linuksem nie wciągnie Cię na tyle, by pozostać przy tym systemie, masz możliwość zainstalowania Windowsa. Jeżeli nie straszna Ci jest utrata danych, to możesz skorzystać z programu do partycjonowania dysków GParted. Jest to program, który istnieje w wersji LiveCD, co sprowadza się do włożenia płyty do napędu, uruchomienia ponownie komputera, a następnie usunięcia partycji. Następnie tworzymy nowe partycje i formatujemy do systemu plików NTFS. A potem, nie pozostaje nic innego, jak zainstalować Windowsa. Inną możliwością jest zainstalowanie dwóch systemów równolegle - Windowsa oraz Linuksa.
Podsumowując, Linux, choć wyrobił sobie opinię systemu trudnego, staje się systemem coraz łatwiejszym w obsłudze. Prosta instalacja, mnogość oprogramowania, częste aktualizacje oraz dostępność sterowników, a także coraz bardziej dopracowany interfejs graficzny czynią Linuksa systemem atrakcyjnym dla przeciętnego użytkownika (choć jeszcze nie w takim stopniu jak Windows). Linux jest idealny do netbooków - zajmuje niewiele zasobów, pozwala na wykonywanie wszystkich podstawowych czynności. Jeśli ktoś poszukuje systemu głównie do gier, jego wybór zdecydowanie powinien paść na Windowsa.